Skansen Zaburze na Roztoczu Zachodnim

Skansen został założony w 2007 r. staraniem Justyny Górnak-Mameła i Bogdana Mameła. To dawne gospodarstwo, pięknie zachowane i starannie utrzymywane. Miejsce z niezwykłym klimatem, prowadzone przez ludzi z sercem i pasją. Pani Justyna chętnie odpowie na wszystkie pytania, a tych może być wiele, biorąc pod uwagę różnorodności ekspozycji.

Imponujący jest stary dom z 1938 r. Przed nim figura Matki Bożej. Wewnątrz wszystko urządzono tak, jak to dawniej bywało. Tu czas się po prostu zatrzymał. Będzie piec i zapiecek, łóżka z oryginalnym wyposażeniem, stoły, szafy, krzesła, kufry, skrzynie i wszelakie niezbędne w domu wyposażenie obejmujące m.in. żelazka na dusze z jednej, a maselnice z drugiej strony. Nie zabraknie pieca i zapiecka. Do tego przykłady sztuki ludowej (np. hafty, wycinanki) i stare fotografie. Obok pełna zagroda na planie kwadratu (z pełnym dawnym wyposażeniem obejmującym m.in. kosy, brony, sierpy, cepy, a także żarna, sieczkarnię, wozy i sanie) oraz piwnice. W zagrodzie zobaczyć także można wystawę obrazów ze słomy Bogdana Mameła.

Po zwiedzaniu najlepiej odpocząć w cieniu lipy liczącej sobie 300 lat (6,3 m obwodu).

Potem warto wybrać się na punkt widokowy, dzięki ścieżce spacerowej „Wielki Dół” (1 km). Dochodząc do niej zobaczymy tzw. wiejskie cymbały. Cóż to takiego? Proszę przyjechać do Zaburza i osobiście się przekonać.

Ścieżka Wielki Dół prowadzi ścieżką zboczem wąwozu, następnie wyprowadzana na pola, skąd zmierza w kierunku szczytu roztoczańskiej wierzchowiny. Znajduje się tu tzw. Kopiec Zaburski (258 m n.p.m.), który usypano niedawno, aby podkreślić wyjątkowość widoku z tego miejsca. W istocie, panorama Roztocza stąd jest bardzo rozległa. Są tu też  drogowskazy do wielu roztoczańskich miejscowości (m.in. Zamościa, Szczebrzeszyna, Gorajca, czy Biłgoraja) oraz tablice z wierszami poetów z pobliskiego Zaburza (Jana Krukowskiego i Stanisława Dziury). Warto dodać, że inną drogą do kopca prowadzi szlak rowerowy im. Dymitra Gorajskiego (zielony).

Na dół powracamy tą samą drogą. Warto tu się trochę pokręcić, spotkamy bowiem np. gąski z sympatyczną opiekunką.

Jak trafić do skansenu Zaburze?

Z Radecznicy udajemy się na południe za znakami czerwonymi Centralnego Szlaku Rowerowego Roztocza. W okolicy Latyczyna przecinamy dolinę rzeki Gorajec (po prawej stary drewniany młyn). Docieramy do Zaburza. Na skrzyżowaniu szos skręcamy w lewo, w kierunku wsi Dzielce, tak prowadzą także rowerowe znaki czerwone. Docieramy do parkingu dla samochodów przeznaczonego dla gości skansenu, znajdującego się przy drewnianej kapliczce ze świątecznym, bożonarodzeniowym wystrojem. Od parkingu, za drogowskazem, wędrujemy chwilę przez łąkę do pobliskich zabudowań skansenu.

Skansen czynny jest w dni pogodne, codziennie w godz. 16.00-18.00, a w soboty i niedziele w godz. 12.00-18.00. To jednak tylko ogólne ramy, najlepiej swoją wizytę zgłosić telefonicznie: 601 837 090 lub 84 681 86 03.

O tym, jak niezwykły klimat panuje w Zaburzu, zaświadcza fakt, że skansen nie jest jedynym muzeum w tej wsi. Jest tu jeszcze Muzeum Wiejskie pana Stanisława Krukowskiego założone w 2004 r. Ale to już temat na inną opowieść.

Sierpień 2017